De rol van de cardioloog bij vermoedens van pulmonale hypertensie

Als u vanuit de huisarts wordt doorverwezen, kan het zijn dat u bij een cardioloog terecht komt. Bij PH is eigenlijk altijd een cardioloog betrokken. Waarom is dat, en welke onderzoeken worden er gedaan?

Snakken naar lucht bij minimale tot normale inspanning is vaak een van de eerste signalen die wijzen op problemen met de venae pulmonales, Latijn voor longslagaders. Een levensbedreigend verschijnsel wat hieruit kan voortkomen is pulmonale hypertensie (PH). Bij PH is de druk in de longcirculatie te hoog. Volgens dr. Arie van Dijk moet een scala aan onderzoeken waarbij cardiologen een grote rol spelen aantonen of hier sprake van is. De cardioloog is vaak een eerste schakel in het diagnoseproces. Die bepaalt met een echo afwijkingen in de longslagaderdruk.

Van Dijk, cardioloog gespecialiseerd in aangeboren hartafwijkingen (Radboudumc), zegt dat het steeds ingewikkelder wordt om een diagnose te stellen. Dat heeft grotendeels te maken met de meerdere gezondheidsproblemen waarmee het groeiend aantal ouderen kampt. Hierdoor is het lastig om een precieze oorzaak voor pulmonale hypertensie aan te wijzen.

Een van die gezondheidsproblemen tevens een kernsymptoom van PH is kortademigheid. Omdat het bij veel verschillende ziektebeelden voorkomt is onderzoek nodig om te bepalen waar de kortademigheid vandaan komt. Elke patiënt met deze klacht dient doorverwezen te worden naar een cardioloog voor nader lichamelijk onderzoek. Van Dijk: “Veelal zal dit bestaan uit een hartfilmpje om de werking van het hart te registreren. Daarnaast kan een hartecho nuttig zijn om een schatting te maken van de druk in de longslagader.” Indien de resultaten het vermoeden van ph wekken, volgen dan verdere onderzoeken waaronder:

• Holteronderzoek, om een eventuele hartritmestoornis vast te stellen
• Myyocard perfusie scintigrafie, onderzoek waarbij de doorbloeding van de hartspier wordt gemeten
• Hartkatheterisatie

Bij een hartkatheterisatie gaat de cardioloog met een dun buisje via een ader het lichaam binnen om het hart en de hoofdslagaders te onderzoeken. Als er in de longslagader een druk gelijk aan 25 mm HG (spreek uit als millimeter kwikdruk = graadmeter voor de druk) of hoger wordt gevonden, is de diagnose bevestigd. Ter vergelijking is de druk normaal rond de 14 mm HG.

Van Dijk: “Na de diagnose proberen we uit te vinden welk onderliggend probleem de pulmonale hypertensie veroorzaakt.” PH kan het gevolg zijn van verschillende ziektebeelden. De WHO (World Health Organization) classificeert 5 groepen;

1. pulmonale arteriële hypertensie
2. ph veroorzaakt door ziekten aan de linkerkant van het hart
3. ph veroorzaakt door longziekten
4. ph door chronische longembolie (CTEPH)
5. ph door onduidelijke of multifactoriële oorzaken.
6. Patiënten uit groep 2 en 4 komen altijd bij een cardioloog terecht. Dan rest nog het vaststellen van de precieze afwijking die de ph veroorzaakt en het monitoren van de patiënt. Het ziektebeloop wordt sterk bepaald door de functie van de rechterhartkamer. Door middel van een echo en in uitzonderlijke gevallen een mri, bekijkt de cardioloog het functioneren van de rechterhartkamer.

Echocardiografie

Met echocardiografie kan een schatting worden gemaakt van de bloeddruk in de slagaders van de longen, de precieze drukken worden gemeten met een hartkatheterisatie. Bij echocardiografie wordt een afbeelding gemaakt van het hart via geluidsgolven. Met deze methode kan de beweging van het hart worden gefilmd, terwijl de meeste andere technieken alleen maar stilstaande beelden opleveren. Voor het echocardiografische onderzoek hoeft u niet nuchter te zijn en kunt u de geneesmiddelen die u gebruikt gewoon innemen. Het onderzoek duurt maximaal 30

MRI scan

Met een CT- of MRI scan kunnen ziektes worden uitgesloten, zoals bijvoorbeeld een longembolie of longziekte, maar kan ook de werking van het hart en de bloedvaten in beeld worden gebracht. Beide onderzoeken vallen onder de zogenaamde computertomografie. Dit onderzoek wordt met de computer verricht, waarbij als het ware een doorsnede van een bepaald lichaamsdeel wordt gemaakt. Soms is inspuiting van contrastvloeistof nodig om bepaalde delen goed zichtbaar te maken. Het onderzoek behoeft in geval van hart en longen geen voorbereiding en duurt 15-20 minuten.